Hùng biện là khả năng diễn thuyết một cách trôi chảy, thuyết phục về một vấn đề nào đó trước một nhóm người. Đây là một kỹ năng đã xuất hiện từ thời cổ đại nhưng vẫn đóng vai trò quan trọng và sử dụng rộng rãi tới ngày nay. Để có được bài hùng biện tốt trước công chúng thì người nói cần phải chuẩn bị cho mình những kỹ năng cần thiết. Hãy cùng The IELTS Workshop tìm hiểu các kỹ năng cần thiết giúp bạn tăng khả năng hùng biện qua bài dưới đây nhé!
1. Hùng biện là gì?
Hùng biện là một kỹ năng giao tiếp quan trọng, cho phép bạn sử dụng ngôn ngữ một cách hiệu quả để thuyết phục, truyền đạt ý tưởng và cảm xúc đến người nghe. Khi hùng biện, bạn không chỉ đơn thuần là nói, mà còn phải sử dụng các kỹ năng như:
- Lập luận logic: Xây dựng các luận điểm chặt chẽ, có cơ sở và đưa ra bằng chứng để thuyết phục người nghe.
- Sử dụng ngôn ngữ phong phú: Chọn lựa từ ngữ, câu văn phù hợp để diễn đạt ý tưởng một cách rõ ràng, sinh động và hấp dẫn.
- Biểu cảm qua giọng nói: Điều chỉnh giọng điệu, tốc độ nói để tạo sự nhấn nhá, gây ấn tượng và thu hút sự chú ý của người nghe.
- Sử dụng ngôn ngữ cơ thể: Kết hợp các cử chỉ, điệu bộ, biểu cảm khuôn mặt để tăng cường hiệu quả của bài nói.
Hùng biện giúp bạn tự tin thể hiện quan điểm của mình, thuyết phục người khác đồng ý với ý kiến của bạn, và xây dựng các mối quan hệ tốt đẹp. Trong công việc, hùng biện giúp bạn trình bày ý tưởng một cách hiệu quả, thuyết phục đồng nghiệp và cấp trên, và giành được những cơ hội thăng tiến. Và trong học tập, hùng biện giúp bạn trình bày bài thuyết trình, tranh luận, và cải thiện khả năng giao tiếp.
2. Một số kỹ năng cần thiết khi hùng biện
2.1. Kỹ năng tư duy phản biện
Đây là quá trình tư duy chủ động và khéo léo bao gồm có việc xác định khái niệm, áp dụng, phân tích, tổng hợp và đánh giá một thông tin nào đó. Thông tin này được thu thập và gây dựng thông qua kỹ năng quan sát, qua kinh nghiệm, lý luận, giao tiếp của bản thân mỗi người. Đây là quá trình tư duy có trình tự rõ ràng, với lập luận khách quan, logic, có bằng chứng và không thiên vị. Kỹ năng này giúp mọi lời nói của bạn logic và mang tính thuyết phục hơn.
2.2. Kỹ năng truyền cảm xúc, cảm hứng
Thông tin rõ ràng thôi chưa đủ, còn cần kết hợp lập luận và cảm xúc. Cảm xúc là thứ thôi thúc, làm rung động, dễ tác động vào tâm trí người nghe. Càng hiểu rõ về đối tượng nghe (trình độ, học vấn, văn hóa, nghề nghiệp, lý do tham dự, v.v.) thì bạn càng dễ biết cách để chọn các ví dụ minh họa, gợi cảm xúc nơi họ và khiến họ rung động.
2.3. Kỹ năng trình bày thông tin ngắn gọn
Một bài nói dài chưa chắc đã là một bài nói hay, mà nhiều khi sự lan man của người nói sẽ khiến người nghe bị rối và không thể nhớ hết thông tin. Khi đó bài nói của bạn sẽ kém hiệu quả đi rất nhiều. Vì vậy kỹ năng trình bày thông tin một cách ngắn gọn, tường minh là điều tối quan trọng. Bạn cần tập trung ngay vào những nội dung quan trọng mà biết chắc chắn sẽ giúp bạn giành được sự chú ý của người nghe.
3. Làm sao để rèn luyện khả năng hùng biện?
3.1. Mở rộng vốn từ và cách diễn đạt
Từ vựng đóng một vai trò đặc biệt quan trọng, nhất là trong giao tiếp. Dù nội dung có mới lạ, đột phá đến thế nào cũng khó lôi cuốn được người nghe bởi sự đơn điệu, không phong phú và thiếu đi sự linh hoạt.
Để rèn luyện được kỹ năng cần thiết khi hùng biện, yêu cầu cần thiết là bạn phải mở rộng vốn từ vựng và cách diễn đạt của mình. Bạn có thể làm điều đó thông lý qua đọc sách, báo, truyện thật nhiều và thật thường xuyên. Những hoạt động này giúp vốn từ vựng và cách diễn đạt, cách đặt câu hỏi trở nên phong phú hơn. Ngoài ra, nó còn cung cấp cho bạn kiến thức về các vấn đề xã hội để bạn có thể sử dụng như một dẫn chứng, một sự liên tưởng hay một ví dụ nhằm tăng tính thuyết phục cho bài nói của mình.
3.2 Luyện kỹ năng lập luận logic khi diễn thuyết
Thông tin được đưa ra cần được tổ chức theo một chuỗi lập luận chặt chẽ, hợp lý để người nghe có thể nắm được những điểm quan trọng nhất. Nội dung truyền tải cần được trình bày một cách khoa học, bao gồm đặt vấn đề, nội dung chính và kết luận. Bởi thế, để có kỹ năng diễn thuyết thành công, bạn cần trình bày hoàn tất từng nội dung, tránh tình trạng lan man từ nội dung này sang nội dung khác gây mất tập trung và rối rắm cho người nghe.
3.3. Luyện kỹ năng truyền đạt cảm xúc, cảm hứng
Thông tin rõ ràng thôi chưa đủ, còn cần kết hợp lập luận và cảm xúc. Cảm xúc là thứ thôi thúc, làm cho rung động, dễ tác động vào tâm trí người nghe. Nhưng đương nhiên, các đối tượng khác nhau sẽ có sự thôi thúc và rung động trước các sự việc khác nhau cũng bị thôi thúc hay rung động khi đứng trước cùng một sự việc giống nhau.
Càng hiểu rõ về đối tượng nghe (trình độ, học vấn, văn hóa, nghề nghiệp, lý do tham dự, v.v.) mà bạn muốn thuyết phục bao nhiêu thì bạn càng dễ biết cách dùng các loại thí dụ để minh họa, gợi cảm xúc nơi họ và khiến họ rung động.
Điều chỉnh giọng nói, kết hợp sử dụng điệu bộ, cử chỉ một cách tự nhiên tỏ rõ sự lịch thiệp, tôn trọng và chân thành để nhấn mạnh tạo thu hút sự chú ý nơi khán giả.
3.4 Kỹ năng trình bày nội dung ngắn gọn, mang tính thuyết phục
Nội dung ngắn hay dài, thời gian diễn thuyết lâu hay chóng không tác động nhiều đến kết quả, quan trọng thông tin bạn muốn truyền đạt đến được với đối tượng nghe. Bạn nên xây dựng uy tín của mình. Nếu người nghe tin cậy bạn, bạn sẽ dễ dàng hơn trong việc làm họ tin điều bạn nói.
Kỹ năng diễn đạt thông tin cần tránh lan man làm thính giả rối loạn. Bạn hãy tập trung ngay vào những nội dung quan trọng mà biết chắc chắn sẽ giúp bạn giành được sự chú ý của người nghe.
3.5. Luyện tập thật nhiều
Sẽ rất khó để thành thạo được bất kỳ kỹ năng nào mà không thông qua rèn luyện. Việc luyện tập sẽ giúp bạn có được sự tự tin cần thiết trước khi lên sân khấu chính thức. Bạn có thể chọn cho mình một vài chủ đề để luyện tập sau đó đứng trước gương tự nói và quan sát bản thân. Hãy rèn luyện kỹ năng cần thiết khi hùng biện cho mình mỗi ngày để rút ngắn con đường đến thành công của chính bạn.
Xem thêm: 5 Kỹ năng mềm làm “chỗ dựa” tương lai cho Gen Z
3.6. Tham gia cuộc thi hùng biện
Tham gia các cuộc thi kỹ năng cần thiết khi hùng biện cũng là một trong những cách giúp bạn rèn luyện một số kỹ năng cần thiết khi hùng biện. Ở đó bạn được hòa mình vào những cuộc tranh luận mang tính giáo dục và phát triển bản thân, được các ban giám khảo đưa ra những nhận xét khách quan giúp biết được đúng sai ở đâu. Đồng thời bạn cũng sẽ được học hỏi rất nhiều từ những thí sinh khác.
Hiện nay có rất nhiều đơn vị tổ chức các cuộc thi hùng biện dành cho học sinh, sinh viên. Bên cạnh việc theo dõi, bạn có thể trực tiếp tham gia để từ đó học hỏi được nhiều điều và rèn luyện cho bản thân. The IELTS Workshop hiện đang tổ chức cuộc thi hùng biện tiếng Anh SPEAK YOURSELF. Hãy tìm hiểu và theo dõi cuộc thi cũng như chuỗi sự kiện The IELTS EXPO để trang bị cho bản thân những kỹ năng cần thiết nhé.
Trên đây là các quy tắc cũng như một số kỹ năng cần thiết khi hùng biện. Mong rằng bài viết này đã cung cấp cho các bạn đủ cơ sở và định hướng để tự mình hoàn thiện khả năng hùng biện của bản thân nhé.
