Học từ vựng nhưng mau quên và không biết cách dùng từ là vấn đề thường gặp của nhiều người học tiếng Anh. Vậy, đâu là lý do và cách khắc phục ra sao? Làm thế nào để học từ vựng đúng cách?
I. Vì sao học từ vựng mau quên?
1. Phương pháp học từ vựng chưa hiệu quả
Hồi còn học tiểu học, mình được giao bài tập về nhà sau mỗi bài học tiếng Anh trên lớp. Yêu cầu là hãy chép lại mỗi từ mới 2 dòng để nhớ từ cùng với học thuộc nghĩa tiếng Việt của những từ mới đó. Chắc hẳn, nhiều học sinh ở Việt Nam đã, thậm chí là đang học từ theo cách này.
Theo mình, cách học này chỉ giúp nhớ mặt chữ của từ và “thuộc” nghĩa của từ bằng tiếng Việt. Tuy nhiên, bạn chưa chắc đã hiểu tường tận cách sử dụng từ như thế nào.
2. Không ghi nhớ và luyện tập thường xuyên
Ta không nên chỉ học tiếp các từ vựng mới khác mà không ôn lại những từ mình đã học. Việc này khiến cho tất cả những công sức hiểu từ và học từ đều đổ sông đổ bể hết.
Lí do là nếu không ghi nhớ và luyện tập thường xuyên, bộ não của mình sẽ nghiễm nhiên cho rằng đó là thông tin không quan trọng và sẽ loại bỏ những từ vựng đó ra khỏi trí nhớ.
3. Giữa các từ vựng không có sự liên kết
Khi thảo luận, thuyết trình hoặc viết luận về một chủ đề nhất định nào đó bằng tiếng Anh, nhiều người có những ý tưởng rất hay. Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể áp dụng từ mình đã học vào để diễn đạt suy nghĩ của bản thân.
Lí do là, khi ta học từ/cụm từ đơn lẻ và không quy về cùng một chủ đề nhất định, não bộ không có thói quen liên kết các từ vựng liên quan với nhau. Điều này dẫn đến việc: Nói đến từ tiếng Anh sẽ biết nghĩa tiếng Việt, nhưng không thể diễn đạt từ tiếng Việt đó bằng tiếng Anh.
Vậy, đâu là giải pháp cho 03 vấn đề này?
II. 03 phương pháp học từ vựng đúng cách nhớ lâu
1. Sử dụng từ điển bản ngữ/Anh – Anh
- Spelling (mặt chữ)
- Pronunciation (phát âm)
- Meaning (nghĩa)
- Usage (cách sử dụng đúng ngữ pháp và ngữ cảnh).
Để nắm được các thành tố của một từ vựng/cụm từ, điều đầu tiên các bạn nên làm là tra từ điển. Nghe có vẻ là điều mà ai cũng làm khi gặp từ mới đúng không nhỉ?
Tuy nhiên, 1 vấn đề phổ biến mà các bạn hay mắc phải đó là hay tra từ điển Anh-Việt. Công cụ này khiến não bộ vô thức dịch nghĩa tiếng Việt. Điều này làm giảm sự tiếp xúc của người học với tiếng Anh.
Vì vậy, lời khuyên của mình là các bạn nên tra từ điển Anh-Anh. Ví dụ, từ điển Cambridge hoặc Oxford.
Khi các bạn tra từ bằng một trong hai từ điển này, các bạn sẽ thấy định nghĩa bằng tiếng Anh của những từ mình tra rất dễ hiểu và có sự giải thích cặn kẽ (meaning).
Theo sau đó là những nghĩa khác nhau cùng với ví dụ tương ứng của từng lớp nghĩa của từ (use).
Và sau khi đã hiểu về cách dùng của từ vựng qua các lớp nghĩa và ngữ cảnh khác nhau, các bạn có thể click vào biểu tượng loa để nghe phát âm mẫu rồi đọc to theo nha (pronunciation).
Và chép đi chép lại nhiều lần để nhớ mặt chữ (spelling) sẽ là bước cuối cùng.
2. Luyện tập với flashcards
Thẻ từ vựng, hay Flashcards là những tấm thẻ thường được sử dụng để ghi nhớ kiến thức. Theo phương pháp spaced repetition, người ta chứng minh được rằng sự ôn tập đều đặn (với những tấm thẻ này) sẽ giúp người học ghi nhớ lâu dài hơn.
Bạn nên chủ động làm flashcard để kiểm soát các từ và số lượng từ mình cần học. Cách làm như sau:
- Với những bạn thích viết từ vựng bằng tay: bạn có thể mua trên mạng những thẻ Flashcards được cắt và đóng theo tập sẵn. Hoặc để tiết kiệm tài chính, bạn có thể mua một tập giấy A4, mang ra hàng photo nhờ người ta dùng máy cắt cắt theo size được yêu cầu.
- Với những bạn ngại viết tay và thích dùng công nghệ: mình gợi ý là các bạn có thể dùng ứng dụng Quizlet (có cả trên máy tính hoặc app trên điện thoại). Sau khi tạo tài khoản và tạo thẻ từ vựng trực tiếp, bạn có thể lưu trữ trên thiết bị điện tử và mở ra bất cứ khi nào mình rảnh tay để học.
Sau đó, mình sẽ bắt đầu viết từ mới ở một mặt của Flashcards bao gồm:
- Từ mới
- Loại từ (danh – N, động – V, tính – adj)
- Ví dụ
Mặt còn lại của Flashcards – mình sẽ chép định nghĩa bằng tiếng Anh và tiếng Việt trong trường hợp mình hiểu nghĩa tiếng Anh nhưng lại không nhớ nghĩa cụ thể tiếng Việt của từ đó là gì.
3. Học từ vựng theo chủ đề
Bằng việc nhóm từ, các từ vựng giờ đây sẽ có sự liên kết nhất định. Nhờ đó, khi gặp một từ đã học, người học có thể nhanh chóng gợi nhớ các từ vựng còn lại trong cùng chủ đề nhờ mối liên kết này.
Các bài Reading, Listening hoặc bài mẫu Writing hoặc Speaking đều là những nguồn lý tưởng để tìm từ vựng theo chủ đề.
Chẳng hạn, nếu các bạn muốn học từ vựng liên quan đến chủ đề môi trường, hãy tra các Chủ đề IELTS writing task 2 về môi trường, rồi chọn chủ đề mình thấy bao quát nhất.
Ví dụ: Explain some of the ways in which humans are damaging the environment. What can governments do to address these problems? What can individual people do?
Ở đây, bạn có thể làm mindmap tổng kết lại ý chính trong bài mẫu theo chủ đề phía trên cùng với từ vựng đi kèm những ý chính đó. Cách này cũng rất hiệu quả với những bạn đang trong quá trình luyện đề và đang học speaking và writing theo topics đấy!
Trên đây là toàn bộ tips để học từ vựng đúng cách, hiệu quả theo kinh nghiệm học tiếng Anh nói chung và IELTS nói riêng của mình. Chúc các bạn học tốt!
Nếu bạn gặp khó khăn trong việc bắt đầu học tiếng Anh, tham khảo ngay khóa học Foundation tại The IELTS Workshop để nắm vững kiến thức cơ bản và thông dụng nhé.
