Trong quá trình giảng dạy của mình, cô Hương Giang (8.0 IELTS) đã nhận thấy một số lỗi “điển hình” của các bạn sĩ tử IELTS khi viết bài Task 1. Bài viết này chỉ ra 4 lỗi thường gặp tương ứng với 4 tiêu chí chấm điểm trong IELTS Writing Task 1, đồng thời chỉ ra cách khắc phục.
I. Tổng quan về tiêu chí chấm điểm trong IELTS Writing Task 1
Bài thi Writing Task 1 yêu cầu thí sinh đưa ra báo cáo cho các dạng biểu đồ, bảng hoặc cách thức (quá trình). Task 1 có 4 tiêu chí chấm điểm là:
- Task Achievement: liệu người viết đã trình bày, nhấn mạnh các thông tin chính của biểu đồ. Bên cạnh đó, nó còn xem xét phần Overview của bài viết đã nêu bật được những đặc điểm của biểu đồ chưa.
- Coherence & Cohesion: Đánh giá bài viết được có mạch lạc, logic về cả mạch ý nghĩa lẫn hình thức không.
- Lexical Resource: Độ đa dạng và chính xác của từ vựng
- Grammar Range & Accuracy: Độ đa dạng và chính xác của Ngữ pháp
Điểm của các thí sinh chỉ giảm khi không đáp ứng được tiêu chí chấm điểm của bài viết. Vì thế, việc kiểm soát được 4 tiêu chí chấm điểm này là rất quan trọng. Với mỗi tiêu chí, bài viết dưới đây sẽ chỉ ra một lỗi sai thường gặp tương ứng. Khắc phục được những lỗi này, điểm số Task 1 của bạn sẽ được cải thiện đáng kể.
II. Các lỗi thường gặp trong IELTS Writing Task 1
1. Viết overview quá dài hoặc quá ngắn
Overview là phần nhận xét tổng quan của bài viết Task 1. Đây là câu quan trọng nhất trong cả bài.
Vấn đề thường gặp của thí sinh là đưa ra một phần overview quá chi tiết hoặc quá sơ sài. Nguyên nhân là vì thí sinh chưa biết cách chọn ra được thông tin quan trọng nhất trong biểu đồ.
Để chọn được phần thông tin quan trọng nhất này, các bạn nên đầu tư khoảng 3 phút để phân tích biểu đồ. Cụ thể là:
- Xu hướng chung của các số liệu trên biểu đồ;
- Các giá trị lớn nhất/nhỏ nhất;
- Thay đổi đặc biệt;
Ví dụ: CAM 11 TEST 3
| The graph below shows the average carbon dioxide (CO2) emissions per person in the United Kingdom, Sweden, Italy and Portugal between 1967 and 2007. Summarise the information by selecting and reporting the main features, and make comparisons where relevant. |
- Phân tích biểu đồ: Chúng ta sẽ thấy 2 xu hướng là tăng – upward trend (Italy & Portugal) và giảm – downward trend (UK và Sweden). Ngoài ra, giá trị cao nhất – most là UK, còn thấp nhất – least là Portugal.
Từ phân tích này, các bạn có thể viết được 1 overview đủ thông tin, ngắn gọn và chính xác.
Lưu ý: KHÔNG đưa số liệu cụ thể vào phần overview.
2. Dùng sai linking words
Dùng sai từ nối (linking words) là lỗi khiến bạn mất điểm cho tiêu chí Coherence & Cohesion trong Task 1. Mà cụ thể ở đây, đó là các từ While / Whereas / Meanwhile.
Ví dụ: Landfill and dumping methods were used less after the 4-year period. While the amount of garbage treated by burning had an upward trend.
Mệnh đề theo sau “While” là một mệnh đề phụ thuộc. Tức là, nó phải đi liền với mệnh đề trước chứ không thể đứng độc lập như một câu. Các bạn sẽ sửa lại như sau:
→ Landfill and dumping methods were used less after the 4-year period. Meanwhile, the amount of garbage treated by burning had an upward trend.
→ Landfill and dumping methods were used less after the 4-year period, while/whereas the amount of garbage treated by burning had an upward trend.
Để khắc phục được vấn đề này, cách duy nhất là các bạn cần chịu khó học từ vựng và cách sử dụng từ trong ngữ cảnh thay vì chỉ học nghĩa của từ.
3. Sử dụng từ không chính xác
Word choice (cách lựa chọn từ) không chính xác là điều khiến điểm Lexical Resouce của thí sinh bị giảm. Có 2 cặp từ thí sinh thường nhầm lẫn là Increase/Decrease (tăng/giảm) và Raise/Reduce (làm tăng/làm giảm).
Ví dụ:
For the dairy product, the figure started at £7 billion in 2000, and then raised considerably to £9,9 billion.
“raise” (làm tăng) là một ngoại động từ, tức là nó tác động vào một vật thể khác (làm cái gì tăng lên). Trong tình huống này, ta cần dùng một nội động từ. Từ chính xác là increase (tăng lên).
→ For the dairy product, the figure started at £7 billion in 2000, and then increased considerably to £9,9 billion.
Lưu ý: Khi sử dụng từ điển Anh – Anh, các bạn có thể tìm thấy dạng động từ: transitive (ngoại động từ) và intransitive (nội động từ).
4. Dùng sai thì của động từ
Thông tin cung cấp trong các biểu đồ có thể diễn ra ở quá khứ, hiện tại hoặc tương lai (phần lớn là diễn ra ở quá khứ). Do đó, thí sinh cần đặc biệt chú ý đến năm được đề cập trong biểu đồ, từ đó sử dụng thì (tense) phù hợp.
Ví dụ:
| The chart below show the expenditure of two countries on consumer goods in 2010. Summarise the information by selecting and reporting the main features, and make comparisons where relevant. |
The bar chart illustrates the amount of money that two countries spend on five commodities in the year 2010.
→ The bar chart illustrates the amount of money that two countries spent on five commodities in the year 2010.
5. Lỗi chính tả
Đây là lỗi rất căn bản nhưng rất nhiều bạn mắc phải trong quá trình làm bài. Những lỗi này tuy nhỏ nhưng cũng góp phần làm giảm điểm IELTS Writing của bạn
Lỗi viết tắt
Những từ rút gọn hay là viết tắt như won’t, don’t, isn’t,… vẫn hay được chúng ta sử dụng trong giao tiếp. Tuy nhiên, đối với IELTS Writing thì cách viết này không đủ trang trọng trong văn phong học thuật. Vì vậy, thay vì viết tắt “cho tiện” hay “cho nhanh”, bạn hãy viết đầy đủ will not, do not, is not,… để tránh bị trừ điểm không đáng nhé.
Lỗi viết số
Tương tự như lỗi viết tắt, nhiều bạn vẫn viết số trong bài viết và bị trừ điểm mà không biết lý do. Với các con số đơn giản như 4 days, 9 years,… bạn cần viết là four days, nine years,…
Chỉ trong bài Writing Task 1 có nhiều số liệu như số năm hay số phần trăm, các số hàng chục nghìn, trăm nghìn hay các số phần trăm,… thì bạn có thể viết nguyên ở dạng số.
6. Lỗi ngữ pháp
Dùng sai thì
Đây là lỗi rất dễ mắc phải, đặc biệt là trong Writing Task 1 mà người viết không để ý tới thì được dùng trong đề bài, dẫn đến nguyên cả bài viết của bạn bị sai thì. Cũng có nhiều trường hợp các bạn sử dụng sai thì do chưa nắm chắc ngữ pháp nên không xác định được đúng thì cần được sử dụng trong câu hay đoạn đang viết.
Sai giới từ
Do kiến thức ngữ pháp không vững, các bạn không nhớ được chính xác giới từ này đi với động từ kia trong từng trường hợp cụ thể là gì. Vì vậy mà khi viết bài các bạn thường chọn giới từ theo một tiêu chí rất cảm tính là “đọc lên thấy thuận”. Có thể sự kết hợp đó không sai, tuy nhiên cụm từ này lại có nét nghĩa khác hoàn toàn với nét nghĩa bạn muốn diễn đạt. Điều này sẽ thay đổi ý nghĩa nội dung bạn viết và rất dễ dẫn đến lỗi logic cho bài viết của bạn.
Sử dụng sai hoặc thiếu a, an, the
Đây tưởng chừng là một lỗi nhỏ nhưng lại ảnh hưởng rất nhiều đến điểm bài viết của bạn. Không nắm rõ cách dùng the, a, an có thể khiến bạn bị lạm dụng các từ này, nhầm lẫn cách dùng của the với a và an hoặc không dùng the trong ngữ cảnh cần dùng.
The cũng là mạo từ được sử dụng nhiều nhất trong tiếng Anh. Qua đó bạn có thể thấy tầm quan trọng của mạo từ the cũng như các từ tưởng như nhỏ bé như a hay an.
Sử dụng mệnh đề quan hệ chưa chính xác
Mệnh đề quan hệ là một trong những nội dung ngữ pháp được đánh giá là nâng cao mà các sĩ tử IELTS thường được khuyến khích sử dụng để nâng điểm tiêu chí ngữ pháp trong bài IELTS Writing. Điều này dần trở thành một điều kiện cần có khi ôn luyện IELTS, dẫn đến tình trạng nhiều bạn vẫn cố sử dụng trong khi chưa thực sự hiểu đúng, tạo ra nhiều lỗi trong quá trình viết. Các lỗi tiêu biểu về mệnh đề quan hệ có thể kể đến là sử dụng dấu phẩy sai cách và xác định sai chủ ngữ dẫn đến chia sai động từ.
Sai vị trí dấu phẩy
Lỗi sử dụng dấu phẩy là lỗi rất hay gặp trong bài viết của các bạn đang ôn IELTS Writing. Trong câu chứa các từ nối như however, therefore, firstly, as a result,… đứng ở đầu câu, thì theo sau đó sẽ là 1 dấu phẩy. Nếu các từ, cụm từ nối đứng ở giữa câu thì ta cần có dấu phẩy ở cả trước và sau từ, cụm từ nối đó. Hầu hết các bạn đều quên dấu phẩy trong trường hợp này.
Ngoài ra dấu phẩy cũng cần được sử dụng trong các trường hợp sau:
- Khi liệt kê một danh sách: The growing number of cars causes air pollution, noise pollution, and traffic problems.
- Dùng đằng trước các từ nối như but, and, or, so trong câu ghép: Many young adults can not afford the living expenses by their own, so they live with their parents to save money.
- Dùng sau các cụm trạng ngữ: To get a better job, you need to learn a specific skill.
- Dùng ở trước và sau các mệnh đề phụ trong câu phức: The canopy, the upper level of the trees in the rainforest, holds a plethora of climbing mammals of moderately large size, which may include monkeys, cats, civets, and porcupines.
Chia sai động từ theo chủ ngữ (số ít, số nhiều)
Lỗi này xảy ra là do người viết xác định chưa đúng chủ ngữ. Ví dụ:
- Câu sai:
The growing use of computers are causing enormous changes in work. - Câu đúng: The growing use of computers is causing enormous changes in work.
Chủ ngữ trong câu là The use chứ không phải computers do đó động từ phải chia theo số ít chứ không phải số nhiều.
7. Lỗi từ vựng
Lựa chọn từ không phù hợp ngữ cảnh (Word choice)
Điều này thường xảy ra với các bạn có trình độ ở các band thấp. Do vốn ngôn ngữ còn giới hạn, chưa tiếp xúc nhiều với văn phong bản xứ, nhiều bạn còn dịch “word by word” từ tiếng Việt sang tiếng Anh trong quá trình làm bài. Vì vậy các từ bạn sử dụng nếu tách riêng có thể đúng về nghĩa, tuy nhiên khi ghép thành câu, thành đoạn lại biến thành một sự kết hợp mà người bản xứ không bao giờ sử dụng. Trường hợp đó được gọi là lựa chọn từ không hợp ngữ cảnh. Khi đó, người đọc, người nghe đâu đó vẫn gặp khó khăn nhưng họ có thể vẫn hiểu ý bạn muốn diễn đạt, tuy nhiên lỗi này cho thấy sự hạn chế hiểu biết rõ rệt của bạn về ngôn ngữ.
Dùng loại từ chưa chính xác (Word form)
Dùng sai từ loại thường gặp ở các bạn có vốn từ chưa phong phú và không chắc chắn với kiến thức bạn đã biết. Bạn sẽ dùng sai loại từ trong 2 trường hợp: hoặc là bạn nhận diện nhầm loại từ của từ vựng đó, hoặc là bạn xác định nhầm loại từ mình cần sử dụng.
8. Lỗi Task Response
Lạc đề
Do chưa có sự tư duy logic nên nhiều người học thường mắc lỗi suy diễn. Nhiều khi chúng ta bị suy luận quá đà dẫn đến các ví dụ hay các ý support cho luận điểm chính bị đi quá xa và lạc đề.
Quan điểm không rõ ràng, thống nhất
Bạn sẽ rất dễ mắc phải lỗi này trong bài Writing Task 2 nếu không lập dàn ý trước khi viết. Hậu quả của việc nghĩ đến đâu viết đến đấy là câu từ của bạn sẽ mang sự cảm tính nhất định. Và có khi ban đầu bạn định triển khai theo 1 hướng, nhưng khi viết được một nửa bạn lại thấy hướng khác hợp lý và dễ triển khai hơn và đi theo hướng mới đó. Cuối cùng, bài viết của bạn sẽ không có sự nhất quán, từ đó các thông tin không thể kết hợp với nhau để chứng minh cho ý chính bạn muốn thể hiện.
Văn phong không trang trọng, học thuật
Có nhiều bạn chưa được làm rõ về văn phong cần có khi viết bài IELTS Writing. Do đó khi viết các bạn có xu hướng diễn giải như văn nói. Tuy nhiên bài viết Writing cần sự trang trọng, nghiêm túc cùng văn phong học thuật. Vậy nên việc sử dụng lỗi viết cảm tính sẽ làm giảm tính khách quan, tính thuyết phục trong bài viết của bạn.
9. Lỗi mạch lạc
Lạm dụng câu phức, câu ghép
Khả năng sử dụng câu phức, câu ghép là một trong những yếu tố đánh giá trình độ ngữ pháp của bạn trọng bài writing IELTS. Nhưng cũng chính vì thế mà nhiều bạn đã quá lạm dụng câu phức, câu ghép khiến bài viết trở nên dài dòng, nặng nề và kém mạch lạc. Điều này thậm chí còn phản tác dụng với mục đích ban đầu của các bạn là nâng điểm ngữ pháp. Một bài viết tốt là bài viết sử dụng các cấu trúc câu hợp lý, có sự cân bằng giữa câu đơn và câu phức, câu ghép.
Câu quá dài, không được ngắt nghỉ đúng
Lỗi sai này chính là hệ quả của việc lạm dụng câu phức, câu ghép quá đà trong khi bạn chưa thực sự làm chủ được chúng. Mỗi câu phức, câu ghép đều chứa đựng nhiều nội dung. Vì vậy, việc ngắt nghỉ hợp lý rất quan trọng để người đọc có thể nắm được toàn bộ nội dung và hiểu đúng ý người viết. Nếu không ngắt câu hợp lý, rất có thể bạn sẽ bị trừ điểm mạch lạc (coherence & cohesion) trong khi đang cố nâng điểm ngữ pháp đó.
III. Cách khắc phục lỗi thường gặp trong IELTS Writing Task 1
1. Hiểu rõ yêu cầu và cấu trúc bài viết
- Đọc kỹ yêu cầu của từng dạng bài viết
Để có bài viết hoàn chỉnh, trước hết bạn cần nắm chắc được yêu cầu của từng dạng bài viết. Cụ thể bạn phải hiểu được đề bài yêu cầu thí sinh cần đưa ra báo cáo cho các dạng bài về biểu đồ như biểu đồ đường, biểu đồ cột, biểu đồ tròn, biểu đồ kết hợp hay dạng bài về bảng số liệu hoặc dạng bài về quy trình cách thức, map (bản đồ) để từ đó bạn có thể lên các ý tưởng tổng quát trước khi viết bài.
- Tìm hiểu cấu trúc và mục tiêu của từng loại bài viết
Sau khi đã nắm được yêu cầu của đề bài, bạn cần lưu ý đến cấu trúc và mục tiêu của từng loại bài viết muốn thể hiện điều gì. Chẳng hạn một bài viết IELTS Writing Task 1 bạn phải đáp ứng đầy đủ các tiêu chí sau đây:
- Task Achievement: người viết cần trình bày, nhấn mạnh các thông tin chính của biểu đồ. Bên cạnh đó, phần Overview của bài viết phải nêu bật được những đặc điểm của biểu đồ.
- Coherence & Cohesion: Bài viết phải logic, mạch lạc cả về hình thức và ý nghĩa.
- Lexical Resource: Việc sử dụng từ vựng phải phong phú, đa dạng và đúng chính tả.
- Grammar Range & Accuracy: Độ đa dạng và chính xác của ngữ pháp.
Mục tiêu của mỗi dạng bài sẽ khác nhau tuy nhiên bạn đọc cần nắm chắc được những tiêu chí trên để đạt điểm số tối đa trong bài viết IELTS Writing Task 1.
2. Luyện tập ngữ pháp và cấu trúc câu
- Đọc và ghi nhớ các quy tắc ngữ pháp cơ bản
Tất cả chúng ta đều muốn tạo ấn tượng mạnh mẽ khi viết bài, đúng không? Nhưng trong quá trình đó, chúng ta thường mắc phải những sai lầm về từ vựng như Relative Clause, Preposition,….. Chính vì vậy trong quá trình trình luyện tập ngữ pháp và cấu trúc câu, việc đọc và ghi nhớ các quy tắc ngữ pháp cơ bản là bước đầu tiên không thể thiếu.
Hiểu rõ những quy tắc này giúp chúng ta xây dựng nền tảng vững chắc trong việc sử dụng tiếng Anh một cách chính xác và linh hoạt. Trước khi làm bài, bạn nên xác định các cấu trúc, ngữ pháp cơ bản có trong bài viết để việc sử dụng chúng trở nên dễ dàng, hiệu quả và logic.
- Luyện viết và sửa các bài viết mẫu để cải thiện khả năng ngữ pháp
Bên cạnh đó, bạn có thể lựa chọn các bài viết mẫu theo từng phần như Introduction; Overview; Body 1; Body 2 hay thậm chí là cả bài viết để cải thiện khả năng ngữ pháp. Đặc biệt phần Overview có thể nói là phần quan trọng nhất của bài. Đây là phần bài bạn phải nêu được nhận xét tổng quan, thông tin quan trọng nhất trong biểu đồ.
Đối với dạng bài này bạn nên đầu tư khoảng 3 phút để phân tích biểu đồ. Cụ thể là: Xu hướng chung của các số liệu trên biểu đồ; Các giá trị lớn nhất/nhỏ nhất và các dấu hiệu thay đổi đặc biệt.
3. Xây dựng ý tưởng và lưu ý về sắp xếp ý tưởng
- Luyện tập viết các bài luận với các chủ đề khác nhau
Việc phát triển kỹ năng viết tổng quát, xử lý các chủ đề đa dạng, nâng cao kỹ năng tổ chức, mở rộng vốn từ vựng và ngữ pháp, cùng với việc làm quen với thời gian và tốc độ viết, bạn sẽ trở nên tự tin và thành thạo hơn trong việc viết bài luận và đạt được điểm số cao trong IELTS.
- Lưu ý về cách sắp xếp ý tưởng một cách logic và mạch lạc
Trước khi viết, đọc đề bài kỹ lưỡng và lập kế hoạch cho bài viết. Hãy tập trung vào một ý chính trong mỗi đoạn văn và sử dụng từ nối để liên kết (linking words) các ý tưởng lại với nhau. Cuối cùng, kết luận bài viết một cách mạch lạc và tổng hợp ý kiến của bạn.
Bạn có thể tham khảo 4 bước sau đây:
- Bước 1: Đọc lướt qua biểu đồ cho sẵn và xác định các thông tin sau: Biểu đồ đã cho đưa ra những thông tin gì và xác định được chủ ngữ của bài.
- Bước 2: Paraphrase đề bài – Viết Introduction bằng cách viết lại bằng ngôn ngữ, cấu trúc của mình, tránh những từ ngữ đã được đề sử dụng.
- Bước 3: Xác định ý và viết Overview bao gồm: Giới thiệu ngắn gọn thông số/ thông tin trong bảng và biểu đồ. Không kể lể dài dòng, để dành việc viết cụ thể các bước cho phần thân bài. Độ dài lý tưởng của phần Overview là từ 1-2 câu. Một cách để tóm tắt bảng biểu đó là quan sát thay đổi một cách bao quát.
- Bước 4: Lựa chọn, nhóm thông tin và viết 2 đoạn Thân bài
4. Mở rộng vốn từ vựng và sử dụng từ vựng đúng ngữ cảnh
- Đọc thêm sách, báo, và tài liệu tiếng Anh để mở rộng vốn từ vựng
Đọc thêm các nguồn tài liệu tiếng Anh như sách, báo, tạp chí và tài liệu chuyên ngành. Điều này sẽ giúp bạn tiếp cận với đa dạng vốn từ vựng và các cấu trúc câu khác nhau. Hãy chọn những chủ đề mà bạn quan tâm để việc học từ vựng trở nên hiệu quả hơn. Bạn có thể tham khảo một số cuốn sách cải thiện từ vựng như:
- The complete Guide to Task 1 – Writing by Phil Biggerton
- Visuals Writing About Graphs, Tables and Diagrams Ebook
- Improve Your IELTS Writing Skills
- Writing For IELTS (Collins)…
- Học cách sử dụng từ vựng đúng ngữ cảnh qua việc đọc và viết thường xuyên
Học cách sử dụng từ vựng đúng ngữ cảnh qua việc đọc và viết thường xuyên đem lại nhiều lợi ích quan trọng khi làm bài IELTS Writing Task 1. Thường xuyên tiếp cận với từ vựng đa dạng và phù hợp trong các ngữ cảnh khác nhau giúp bạn mô tả ý tưởng một cách chính xác, tự nhiên và linh hoạt hơn.
Nắm vững cách sử dụng từ vựng mới và tự tin áp dụng chúng trong bài viết giúp tăng tính lưu loát và chuyên nghiệp. Với vốn từ vựng phong phú và linh hoạt, bài viết trở nên đa dạng và hấp dẫn hơn, từ đó tăng cơ hội đạt điểm cao trong kỳ thi IELTS.
Trên đây là các lỗi thường gặp trong IELTS Writing Task 1 và cách khắc phục. Hy vọng sẽ giúp được bạn trong quá trình trinh phục IELTS của mình. Để có thể nắm vững phương pháp viết một bài IELTS Writing Task 1 hoàn chỉnh, bạn có thể tham khảo khóa học Pre-Senior của The IELTS Workshop.
