Nghe là một trong 4 kỹ năng cần thiết khi học tiếng Anh. Vậy bạn đã biết làm thế nào để cải thiện trình độ nghe hiểu chưa? Hãy cùng The IELTS Workshop tìm hiểu về phương pháp luyện nghe chuyên sâu – Extensive Listening và cách áp dụng nhé!
1. Extensive listening là gì?
Khi làm các bài kiểm tra kỹ năng nghe trong các kì thi tiếng Anh như IELTS, thông thường sẽ xuất hiện các “thông tin nhiễu”. Song, bên cạnh phương pháp Intensive Listening sẽ giúp bạn luôn tập trung cao độ để có thể hoàn thành phần thi, Extensive Listening (tạm dịch là “nghe rộng”) là hoạt động nghe có phần thoải mới hơn.
Được phát triển dựa trên phương pháp Extensive Reading (Đọc rộng) đã ghi nhận những hiệu quả rõ rệt, nghe rộng là phương pháp nghe trong một thời lượng lớn và liên tục trong một khoảng thời gian dài.
Các nguyên tắc cơ bản của phương pháp Extensive listening bao gồm:
- Đúng với trình độ: Người học phải hiểu được phần lớn nội dung của bài nghe mà không cần phải đoán, hỏi, nghe lại hay dừng lại để tra cứu.
- Cảm giác thư giãn, giải trí: Chủ đề của bài nghe thường phải khiến người học cảm thấy yêu thích, hứng thú.
- Không đòi hỏi, bắt buộc quá cao: Không có các hoạt động kiểm tra mức độ nhớ, hiểu các thông tin chi tiết trong bài.
Khác với phương pháp Intensive Listening, phương pháp này hoàn toàn không giới hạn về nguồn tài liệu, nội dung hay thời lượng mỗi bài nghe. Thế nhưng, yêu cầu bắt buộc là đòi hỏi người nghe phải thực hiện với thời lượng lớn, thường xuyên, và liên tục.
2. Extensive listening phù hợp với ai?
Khi luyện nghe, bạn cần biết trình độ của mình ở đâu và sẵn sàng dành bao nhiêu thời gian cho luyện tập. Các phương pháp nghe sâu phù hợp hơn với những người mới tập. Nghe mở rộng là lựa chọn ưa thích của những người có khả năng nghe tốt hơn.
Khi bạn đã có thể nghe CNN, BBC, Youtube bằng tiếng Anh và hiểu 70-80% mà không cần quá nỗ lực, “extensive listening” – phương pháp nghe rộng sẽ phù hợp hơn với bạn. Cách này đặc biệt quan trọng với những bạn chuẩn bị tới sống, làm việc ở nước nói tiếng Anh.
“Nghe rộng” không tập trung vào chi tiết giống nghe sâu mà vào việc bạn hiểu người nói. Khi “nghe rộng”, bạn có thể mất một từ, hoặc thậm chí một vài câu, nhưng miễn hiểu được nội dung thì coi như đạt yêu cầu. Còn kể cả bắt được hết từ, nhưng chẳng hiểu người ta đang nói gì, coi như chưa đạt.
Lợi thế của nghe rộng là bạn có thể lựa chọn tài liệu nghe phù hợp với sở thích, có độ dài tùy ý. Đôi khi đó là một video hướng dẫn cách học tiếng Anh, hoặc đơn giản là tin tức trên BBC hay CNN.
3. Lợi ích khi sử dụng phương pháp nghe chuyên sâu Extensive Listening
3.1. Nâng cao khả năng nhận diện từ và nghe hiểu
Phương pháp nghe chuyên sâu sẽ giúp người học làm quen với các biến âm, đặc tính về tốc độ, nối từ trong ngôn ngữ nói của người bản xứ. Điều này sẽ giúp xác định được điểm bắt đầu và kết thúc của mỗi từ trong tổng thể một đoạn hội thoại.
Ngoài ra, nó còn giúp bạn tiếp xúc được cách phát âm với tốc độ khác nhau. Việc tiếp xúc thường xuyên sẽ khiến bạn ghi nhớ được âm thanh, liên kết với nghĩa của từ thay vì phải dừng lại để suy nghĩ và nhớ nghĩa tiếng việt. Từ đó, bạn có thể dễ dàng nắm bắt được nội dung, thông điệp của toàn bài nghe.
3.2. Cung cấp các kiến thức nền
Khi nghe nhiều và liên tục trong một khoảng thời gian dài, bạn sẽ tiếp thu được lượng lớn kiến thức ngôn ngữ (về từ vựng và ngữ pháp) để xử lý các thông tin trong các bài nghe sau này.
Bên cạnh đó, tài liệu nghe chuyên sâu Extensive listening sẽ cung cấp những thông tin về cảm xúc, ngữ âm, thái độ khi sử dụng một từ hoặc 1 cấu trúc nhất định. Vì vậy bạn có thể học hỏi các điều này để quá trình giao tiếp của mình được trôi chảy, tự tin hơn.
3.3. Nâng cao khả năng lực học và giảm lo lắng khi học nghe
Extensive listening sẽ giúp quá trình nghe của các bạn thư giãn. Các thông tin mang tính giải trí làm cho quá trình luyện nghe của bạn trở nên nhẹ nhàng hơn. Bạn chỉ cần hiểu được những thông tin mà mình quan tâm mà không cần ép buộc bản thân phải nghe được hết.
Hình thức này sẽ giúp các bạn giảm được lo lắng hay sợ hãi. Bạn sẽ nâng cao khả năng tiếp thu. Tâm lý người học cũng trở nên thoải mái hơn, tạo động lực cho người học muốn nghe nhiều hơn. Dần dần, điều này có thể tác động tới cả những kỹ năng còn lại.
4. Cách rèn luyện Extensive Listening
Bạn có thể rèn luyện Extensive Listening vào bất kỳ thời gian rảnh theo các bước sau:
4.1. Chọn tài liệu nghe
Khi lựa chọn nguồn tài liệu, người đọc cần đảm bảo mình hiểu được toàn bộ nội dung bài nghe mà không cần dừng hay tua lại. Đồng thời, đó cũng là chủ đề mà người nghe yêu thích.
Dưới đây là một số nguồn gợi ý miễn phí bạn có thể tham khảo:
- ELLO (English Listening Lesson Library Online)
- Voice of America
- Storyline Online
- News in levels
- BBC Learning English
- ESL Podcast
- Các video của TED Talks
Bạn có thể tham khảo thêm 5 Trang Web Luyện Nghe Tiếng Anh Theo Trình Độ.
4.2. Lựa chọn thời lượng nghe
Thời lượng nghe càng lớn, mức độ hiệu quả càng cao. Ở trình độ B1 trở xuống, hãy cố gắng nghe ít nhất 1 tiếng/tuần. Ở trình độ cao hơn, thời lượng nghe tối thiểu là 3 tiếng/tuần.
4.3. Xây dựng thói quen nghe
Hãy cố gắng biến việc nghe rộng thành một thói quen hằng ngày. Đặt một khung giờ cố định trong ngày để nghe. Ví dụ như lúc đi xe bus, ăn sáng hay làm bữa tối.
Nghe mở rộng có thể kết hợp rất tốt với phương pháp nghe lặp lại. Thường xuyên nghe lại một bài nghe, hoặc nghe nhiều bài cùng một chủ đề. Bạn có thể làm gia tăng tần suất tiếp xúc với cùng một từ vựng hay cấu trúc ngữ pháp; để từ đó tăng khả năng nhuần nhuyễn những cấu trúc đó.
4.4. (Phụ) Kiểm tra mức độ hiểu sau khi nghe
Mặc dù bài kiểm tra nghe hiểu chi tiết là không bắt buộc. Nhưng người đọc vẫn có thể chủ động rèn luyện thông qua các hoạt động củng cố mức độ hiểu toàn bài. Các nguồn tài liệu nghe đa phần đi kèm các bài quiz nhỏ mà người học có thể làm.
Ngoài ra, người học có thể thực hiện các hoạt động chủ động và đòi hỏi vận dụng kĩ năng cao hơn. Chẳng hạn như viết một bài tóm tắt nội dung bài nghe; review nội dung bài; thảo luận về nội dung bài đều có thể được áp dụng để người đọc hiểu sau hơn về nội dung.
5. Tóm tắt Extensive Listening trong IELTS Listening
5.1. Bài tập
Hoàn thành bài tóm tắt về khái niệm nghe rộng:
Người học tiếng Anh thường gặp khó khăn trong việc nghe hiểu do tốc độ nói nhanh, biến âm phức tạp, và _____ chậm. Để cải thiện vấn đề, có thể áp dụng nghe rộng.
Nghe rộng là phương pháp học nghe thông qua việc nghe _________ , _________, và trong khoảng thời gian dài. Nghe rộng không có bài tập bắt buộc, mà hướng tới nghe để _________. Phương pháp này giúp tăng khả năng _________ và nghe hiểu, cung cấp kiến thức nền, và tạo _________.
Người học tự chọn tài liệu nghe. Để đạt hiệu quả, tài liệu được chọn phải tuân thủ các nguyên tắc: (1) phù hợp với _________, (2) dựa trên _________ của người học, (3) không giới hạn loại hay thời lượng tài liệu, (4) nghe tối thiểu _________ với trình độ B1 trở xuống, tối thiểu 3 tiếng/tuần với trình độ B1 trở lên.
Người học có thể tìm nguồn nghe qua các kênh giáo dục uy tín hoặc qua phim, radio, podcast, Youtube.
5.2. Đáp án
- tốc độ xử lý từ
- thời lượng lớn
- thường xuyên
- giải trí/thư giãn
- động lực học
- trình độ người học
- sở thích/mối quan tâm
- 1 tiếng/tuần
Lời kết
Trên là các thông tin về Extensive listening và cách áp dụng phương pháp nghe rộng vào các bài IELTS Listening. Hy vọng bạn có thể nắm được những kiến thức bổ ích, thú vị để có thể làm bài đạt kết quả cao trong các kỳ thi.
Để nắm vững hơn về bài thi IELTS Listening cũng như các phương pháp làm bài Listening đạt điểm cao, tham khảo ngay khóa học Junior của The IELTS Workshop.
