Có thể nói rằng, học collocation là cách nhanh nhất để nói tiếng Anh tự nhiên hơn. Vậy collocation là gì? Cách học như thế nào cho hiệu quả và các nguồn tài liệu, từ điển học collocation tốt nhất cho người học tiếng Anh ở đâu? The IELTS Workshop (TIW) sẽ giới thiệu cho các bạn thông qua bài viết này.
1. Tổng quan về Collocation
Collocation là gì?
Từ góc độ ngôn ngữ học, collocation (kết hợp từ) là một nhóm từ được kết nối với nhau theo đúng thứ tự và luôn xuất hiện cùng nhau khi nói về một thông tin nào đó.
Hiểu đơn giản, collocation là cách các từ được kết hợp với nhau và tạo ra một cụm từ có nghĩa. Trong tiếng Việt của chúng ta cũng có “collocation” . Ví dụ, cùng là hành động tạo ra âm thanh, nhưng ta dùng từ “gà gáy“, “chim hót” chứ không nói là “gà hót” hay “chim gáy“.
Học collocation có quan trọng không?
Trong tiếng Anh nói chung hay bài thi IELTS nói riêng, collocation rất “có võ” đấy nhé. Cụ thể là:
Trong giao tiếp
- Giúp người học sử dụng từ ngữ một cách chính xác hơn, tránh được những lỗi sai trong ngôn ngữ viết cũng như trong giao tiếp. Đồng thời, collocation cho phép người học sử dụng ngôn ngữ một cách tự nhiên, linh hoạt hơn.
I make my bed every morning. (không nói
do my bed)
My parents usually told stories to me when I was young. (không nóisaid stories)
- Giúp người học có vốn từ vựng phong phú hơn: Thay vì lặp lại những từ thông dụng như “very”, “really”, người học có thể mở rộng vốn từ của bản thân bằng cách học các collocation cụ thể trong từng trường hợp.
Thay vì dùng “very shocked” người nói có thể học thêm collocation “utterly shocked” để diễn tả cảm xúc bất ngờ.
Trong bài thi IELTS
- IELTS Listening: Để đạt số điểm cao trong bài thi Nghe, thí sinh phải luyện khả năng xử lí thông tin với tốc độ nhanh và chính xác. Do đó, kỹ năng xác định cụm từ hoặc dự đoán mối quan hệ giữa các từ này là rất hữu ích. Các bạn thí sinh có thể làm được việc này thông qua việc học các collocation thông dụng. Ví dụ ở câu hỏi trong một bài nghe như sau:
She was late for work so she made an ________ about the bus being delayed.
Bạn chưa cần nghe, nhưng vào ngữ cảnh (cô ấy muộn làm, nên cô ấy đã ____ về việc xe buýt bị trễ), bạn có thể tạm đoán được từ cần điền ở đây là “excuse”. Bởi ta có collocation “make an excuse” (biện hộ, tạo ra lý do)
- IELTS Reading: Ngoài các từ vựng thông thường, khả năng hiểu và sử dụng các collocation cũng cần thiết để các bạn tăng tốc độ và độ chính xác trong xử lý thông tin trong các bài Đọc.
- IELTS Speaking & Writing: Collocation cho phép bạn diễn đạt những ý tưởng mình muốn một cách ngắn gọn, cũng như gần với cách nói của người bản xứ hơn. Mặt khác, hãy lưu ý rằng Lexical Resource là một trong những tiêu chí quyết định điểm số của 2 kỹ năng này. Và bằng việc sử dụng collocation một cách hợp lí, bạn có thể cải thiện điểm cho tiêu chí này
2. Sáu dạng collocation phổ biến
- adverb + adjective (trạng từ + tính từ): cực kỳ sốc ⟶ utterly shocked (HAY HƠN very shocked)
- adjective + noun (tính từ + danh từ): mưa nặng hạt ⟶ heavy rain (NOT
thickrain) - noun + noun (danh từ + danh từ): một ổ bánh mì ⟶ a loaf of bread (NOT a
chunkof bread) - noun + verb (danh từ + động từ): chim hót ⟶ birds tweet (NOT birds
bark) - verb + noun (động từ + danh từ): tắm ⟶ take a bath (NOT
doa bath) - verb + adverb (động từ + trạng từ): lớn tiếng ⟶ speak loudly (NOT speak
bigly)
3. Cách học collocation hiệu quả
Học từ vựng theo ngữ cảnh thay vì học từ riêng lẻ
Phương pháp học từ vựng này cụ thể là, khi nào gặp một từ mới, bạn hãy ghi nhớ toàn bộ cụm từ có chứa từ mới đó.
Ví dụ:
Saying that “boys are better at math than girls” actually perpetuates gender stereotypes.
Ở đây chúng ta có từ ‘perpetuate’ .
Bằng một thao tác tra từ điển, bạn sẽ biết ‘perpetuate’ là “kéo dài / khiến cái gì tiếp tục tồn tại” trong vòng chưa đến 3 giây. Nhưng nếu chỉ dừng lại ở đó, khả năng cao là cụm từ này có lẽ sẽ ở lại với bạn không quá… 3 ngày.
Có lẽ, bạn sẽ vẫn sử dụng được nó trong một vài tình huống như làm bài tập trắc nghiệm, điền từ, nhưng khả năng bạn chủ động gợi nhớ nó và dùng nó một cách tự nhiên trong các tình huống nói/viết tiếng Anh thì không cao.
Thay vào đó, bạn hãy ghi ra cả cụm “perpetuate the stereotype” (duy trì một định kiến), và kèm cả ngữ cảnh sử dụng. Đây là cách bạn nhớ collocation tốt hơn. Và khi nhắc đến chủ đề liên quan, bạn đã có sẵn vốn từ này để dùng rồi:
Some Hollywood movies tend to perpetuate racial stereotypes, such as portraying Asians as nerdy. (Nhiều bộ phim Hollywood thường có xu hướng duy trì những định kiến về chủng tộc, ví dụ, miêu tả người châu Á như những kẻ mọt sách)
Stereotypes are tools for the perpetuation of inequality. (Định kiến là những công cụ khiến sự bất bình đẳng vẫn tồn tại)
Học collocation theo chủ đề
Bạn có thể học collocation theo chủ đề lớn:
- Environment
- Job
- Daily Life
- Problem
- …
Các nguồn học collocation theo chủ đề sẽ được đề cập chi tiết hơn dưới đây.
Tận dụng từ điển và Google Search
Về từ điển, bạn nên dùng từ điển Anh – Anh bởi chúng cho nhiều ví dụ và giải nghĩa rõ ràng hơn. Ví dụ, từ điển Oxford có hẳn một phần là Oxford Collocations Dictionary, cho bạn biết collocation với mỗi từ.
Google cũng là một công cụ tra cứu từ vựng vô cùng mạnh mẽ. Nó sẽ suggest cho bạn những cách kết hợp từ phổ biến nhất hay cách mà từ đó được dùng trong ngữ cảnh đời sống hàng ngày
Ví dụ, khi bạn nhập từ ‘aggrevated‘ vào thanh tìm kiếm của Google, bạn sẽ thấy một số cụm từ xuất hiện như ảnh dưới:
Collocation đầu tiên hiển thị là ‘aggrevated assault’ (hành hung nghiêm trọng), hay “aggrevated robbery” (trộm cắp có tấn công). Đây là hai collocation phổ biến nhất có chứa từ này. Bạn có thể gặp hoặc sử dụng chúng trong những chủ đề liên quan đến Crime (Tội phạm) hay Law (luật pháp).
4. Tài liệu học collocation
Ngoài việc sử dụng từ điển và tra cứu trên Google, có một số sách học collocation tiếng Anh nói chung và collocation cho IELTS bạn có thể tham khảo là:
- Collocation In Use (review chi tiết): là tài liệu từ NXB Cambridge, chuyên về collocation theo từng chủ đề. Sách gồm 2 trình độ từ Intermediate (Trung cấp) đến Advance (Nâng cao), phù hợp với các bạn mục tiêu 5.5 IELTS trở lên.
- Check your vocabulary for IELTS (review chi tiết) cũng cung cấp rất nhiều collocation dùng cho kỳ thi IELTS.
- Học collocation qua các Nguồn đọc bản ngữ như báo, tạp chí,…: Các nguồn như báo Quartz, The New York Times,… bạn có thể xem chi tiết TẠI ĐÂY.
- Ngoài ra, bạn có thể tham khảo bài tổng hợp các collocation thường gặp trong kỳ thi IELTS và các collocation trong kỳ thi THPT Quốc gia môn tiếng Anh – sẽ được chia sẻ trong thời gian tới nhé.
Tạm kết
Trên đây là câu trả lời cho Collocation là gì? và Cách ghi nhớ collocation hiệu quả. Nếu bạn hướng đến mục tiêu sử dụng tiếng Anh thành thạo trong dài hạn, thì trước mắt hãy rèn luyện để có một vốn collocation đa dạng và sử dụng nó linh hoạt. Áp dụng phương pháp và tài liệu mà The IELTS Workshop giới thiệu trên đây sẽ giúp bạn hoàn thành mục tiêu này.
Tham khảo ngay khóa học Freshman để nắm vững kiến thức ngữ pháp thông dụng và cần thiết trong tiếng Anh.
